Ang Traje de Mestiza o mas kilala sa tawag na Maria Clara ay damit na isinusuot ng mga kababaihang miyembro ng mga mayayamang angkan sa Pilipinas. Ito ay barong, pañuelo(embroidery-lace neck scarf o shawl), saya, at tapis(over-skirt of saya). Kaya ito mas nakilala sa tawag na Maria Clara dahil ito ang damit na sinusuot ni Maria Clara sa nobelang Noli Me Tangere na isinulat ni Jose Rizal.
Capitulo NueveBAGOT na bagot ako habang nakatingin sa mga tao na mukhang nag-e-enjoy sa party na ito. May mga nagtutugtog ng musical instruments, mga taong busy sa pakikipagkwentuhan, at nagsasayawan ng waltz sa gitna ng venue hall. Si Tandang Manuel busy rin na nakikipagkwentuhan sa friends niya. Sana all may friends. Samantalang ako, nandito sa upuan katabi ang ibang girls na parang nag-aabang na may magyayang isayaw sila."Grabe, nakaka-boring naman dito." Gusto kong sumalumbaba kaso papagalitan ako ni Tandang Manuel. Ayoko magalit 'yon. Baka magka-wifi signal na naman ang noo niya. Umayos ako ng upo. "Boooring!" Tumayo ako at lumapit sa bintana. Kita rito sa pwesto ko si Manuel na seryosong nakikipag-usap sa isang matandang lalaki. Mukhang anytime magbu-burst na siya sa galit. "Ano kayang pinag-uusapan nila kaya may wifi signal na naman sa noo si Tandang Manuel?" Nginitian ko siya nang mapatingin siya sa gawi ko. Unti-unting gumaan kahit papaano ang expression ng mukha niya. Buma
Capitulo DiezNGAYON lamang nangyari sa akin na hindi ako mapalagay dahil sa isang kwento ng buhay ng tao . Hindi ko magawang magkatulog dahil patuloy na tumatakbo sa aking isipan ang tungkol sa naging buhay ni Seraphim sa kanyang panahon. Sa murang edad, naranasan na niya ang kalupitan ng mundo. Hindi naramdaman ang pagmamahal ng mga magulang at pisikal na sinasaktan ng mga nag-aalaga sa kanila sa ampunan. Hindi ko napigilan ang aking sarili na humigpit ang hawak ko sa kopita.“Ang bata pa niya noong mga panahong iyon. Hindi niya dapat naranasan iyon.”Noon, iniisip kong napakalupit na ng dinanas ko sa buhay dahil sa sunod-sunod na trahedyang dumating. Pero hindi ko inaasahan na mas naging malupit ang buhay para kay Seraphim. Ang taong akala ko’y masayahing tao ay tinatago lamang pala sa mga ngiti ang lungkot at sakit na dinanas. Na inakala kong taong sunod sa layaw ay kahit kailanman ay hindi naranasan makuha ang ninanais sa buhay. Masyado kong minaliit ang pagkatao ni Seraphim na t
Capitulo Once"MANUEL,""Hmn?""Hindi ka ba nababagot?""Nababagot saan?" Hindi man lang tumingin sa akin si Tandang Manuel. Patuloy lang siya sa pagkukumpuni ng nasirang upuan ng dining table."Dito sa bahay mo. Nakakabagot kaya rito lalo na kung mag-isa ka lang dito. Wala man lang mapagkakaabalahan tapos wala ring masyadong kausap."Huminto sa pagpukpok ng pako si Manuel. "Hindi. Marami naman akong mapagkakaabalahan dito.""Sigurado ka? Ang boring kaya rito. Kung sana may internet at koryente rito, sure talagang hindi ako mababagot. Syempre makakalaro ako ng mobile games sa cellphone ko.""Ang mga bagay na iyong sinasambit ay pawang mga luho lamang.""Hindi kaya.” Umupo ako sa kalapit na upuan. “Kung walang koryente at internet, mahihinto lahat. Walang trabaho, hindi kaagad makikita ang mga sagot sa takdang aralin at mahirap makipag-usap sa mga minamahal natin na malayo sa atin." Pinakita ko kay Tandang Manuel ang Messenger ko. "Idagdag mo pa na hindi ka makakalaro ng mga mobile gam
Capitulo Doce"SERAPHIM,"Huminto ako sa pagtatahi. Napag-isipan ko kanina na pagkialaman ang drawer dito sa sala. May nakita akong isang hindi tapos burdahin na tela at dahil sobra akong nababagot, tinuloy ko na lang. Tutal marunong naman ako magburda kaya nasunod ko ang embroidery style ng kung sino man ang nagtatahi nito. "Bakit?"Sandaling napatingin si Manuel sa ginagawa ko bago ibaling ulit sa akin ang tingin. Mukhang may pupuntahan siya base sa ayos ng damit niya. Kapag kasi ang ayos niya ay mala-Crisostomo Ibarra ang datingan, may mahalaga siyang pupuntahan. “Tayo’y pupunta ng Maynila. Naipaayos ko na sa kay Aling Martha ang iyong gagamiting mga damit kaya maaari na tayong umalis-”“Teka lang! Anong sabi mo? Pupunta tayo sa Maynila?”“Kakasabi ko lang, hindi ba?”“Bakit tayo pupunta roon? Sino si Aling Martha? Paano siya nakapasok dito ng hindi ko napapansin? Anong inayos niya?” Dalawang oras lang ang nakalipas noong pag-trip-an ako ni Manuel doon sa kusina dahil napagkamalan
Capitulo Trece NILIBOT ko ang paningin ko sa loob ng bahay na magsisilbing tirahan namin ni Manuel ng dalawang araw. Hinatid lang niya ako rito dahil may kailangan daw siyang asikasuhin kaagad. Walang katao-tao rito sa loob pero malinis ang mga gamit kaya sigurado akong may taong naglilinis dito once a week. Iniwan ko ang mga maleta namin para libutin ang bahay. Hindi ako sure kung ito ay nag-e-exist pa sa panahon ko. Pero ang astig lang kung sakaling nakatayo pa ito roon sa year 2020. Two-storery house, may limang kuwarto sa second floor at may dalawang kwarto rin sa main floor. Puwede na tirhan ito ng isang pamilya na may limang miyembro. “Bukod kaya sa bahay na ito at sa San Pablo, may iba pa kayang bahay si Manuel?” Bumalik na ako sa sala upang kunin ang maleta ni Manuel at ilalagay ko na ito sa Master’s bedroom. Nang maipasok ko na sa silid ang maleta ni Manuel, sa akin naman ang kinuha ko. Bahala na raw ako kung anong kuwarto ang gagamitin ko kaya ang pinili ko ang kuwartong k
Capitulo Catorce “IYAN naman ang Iglesia de San Pablo de Manila-” “Aaaah! ‘Yan ang San Agustin Church este Simbahan ng San Agustin Minus mo lang ‘yong tore sa gilid.” Tinuro ko ang tore na nakadikit sa gilid ng simbahan. “Bakit ganyan siya? May crack?” “Ang ibig mo bang sabihin ang bitak-bitak sa tore ng simbahan?” Kaagad akong tumango. “Nagkaroon ng ganyan sa tore dahil sa malakas na lindol, labing-apat na taon na ang nakakalipas.” “Hala, ‘di nga? Anong magnitude ng lindol?” Sinamaan ako ng tingin ni Manuel. “Okay, sorry na. Nawala sa isip ko na wala pang PHIVOLCS sa panahong ito.” “Ano? Piboks?” “Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Isa itong institusyon ng pamahalaan ng Pilipinas. Sila ang nakaatas na sumuri sa kilos at kalagayan ng mga bulkan, lindol, at tsunami rito sa Pilipinas. Ang PHIVOLCS ay nasa ilalim ng pamumuno ng Kagawaran ng Agham at Teknolohiya na ang tungkulin naman ay coordination about Science and technology. Alam mo ba na dati gusto kong makapag
Capitulo Quince“AALIS na talaga tayo?”“Oo dahil marami pa akong trabahong naiwan sa hacienda. May inasikaso lamang ako sa ibang negosyo namin dito kaya tayo pumunta rito.” Isa-isa kong sinuri kung dala-dala ba namin ang mga gamit namin pati na rin ang ilang damit na binili ko para kay Seraphim. Hindi naman sa lahat ng oras ay gamitin niya ang kasuotan ni Ate Victoria. Hindi ko pa nasasabi sa kaniya na binilhan ko siya ng damit. Saka na lamang kapag nakauwi na kami. Nasa estasyon kami ng tren papunta sa San Pablo. Hindi ganoon karami ang tao ngayon dahil na rin siguro sa oras ng siesta. Tulog ang karamihan ng tao sa mga oras na ito.“Ganoon?” bakas ang lungkot sa boses ni Seraphim. Marahil ay nabitin ito sa pamamalagi namin dito sa Intramuros. Maski ako ay nabitin din dahil labis akong nasiyahan na maglibot dito na kasama si Seraphim. Ngunit hindi maaaring tumagal kami rito dahil marami pa akong gagawin sa hacienda.“Ayos na ang lahat.” Humarap ako kay Seraphim. Wala sa akin ang aten
Capitulo 16NAG-INAT ako ng katawan bago lumabas ng kwarto ko. Medyo tinanghali ako ng gising dahil alas dose na rin kaming nakauwi ni Manuel galing sa Manila. Hindi na nga kami nakapaghapunan dahil pareho kaming pagod. Hindi ko nga lang alam kung anong oras nakatulog si Manuel dahil bago ako pumasok ng kwarto ay abala pa siya sa pag-aayos ng mga pinamili niya. Baka nga tulog pa ‘yon ngayon.Dumeretso ako sa kusina para magluto ng almusal or brunch namin ni Manuel. Ipinusod ko ang aking buhok para naman hindi tumabing sa mukha ko habang nagluluto. Kumunot ang noo ko dahil sa nakita ko. Nagtataka ako kung bakit bukas ang backdoor sa kusina. Kumabog ang dibdib ko. Baka pinasukan na kami ng magnanakaw at hindi namin naramdaman na may ibang tao na pala rito dahil sa sobrang lalim ng tulog.Bumalik ako sa sala. Mukhang wala namang pinakialam doon. Sunod ko namang pinuntahan ang library at opisina ni Manuel. Wala ring bakas na pinasukan ito ng magnanakaw. Ang huli kong pinuntahan ay ang kwa