MABILIS akong napalingon sa nagsalita, maging si Zandy at ang lahat ng nandoon sa simbahan. Lahat ng atensyon ay nasa babaeng kararating lang at tumututol daw sa kasal. Sino ba siya? Ni hindi ko kilala ang babaeng iyon. Nagkaroon ako ng konting pag-asa na hindi matutuloy ang kasal.
"Sino ka, Miss at bakit tutol ka sa kasal ng dalawang ito?" tanong ng pari.
Hindi agad nakaimik ang babae at napalinga sa paligid at bumagsak ang mga mata sa amin ni Zandy. Kita ko ang gulat at pagkadismaya sa mukha ng babae at ang pagkapahiya niya.
"Pa-p-pasensiya na, ho kayo m-mali po ata ako ng simabahang napasukan," sabi ng babae na nakagat pa ang pang-ibabang labi. Nawala ang pag-asa kong hindi matuloy ang kasal. Sayang! May tutol na sana sa kasal namin pero false alarm pala. "I-ituloy niyo na po ang kasal. S-sorry po uli. Pasensiya na po," paulit-ulit na ani ng babae, saka tumalikod at mabilis na lumabas ng simbahan.
Lahat ng tao sa loob, nakahinga ng maluwang maging ang pari na nahagas sa babaeng pumasok na lang para ipatigil ang kasal at sa huli'y maling simbahan pala ang napasukan nito. Leche naman, oh! Akala ko nama'y makaliligtas na ako sa kasal na ito.
"You can't do nothing about this, you decided to marry me and you wouldn't back out," pasimpleng bulong ni Zandy sa akin at ngumisi pa.
Tiningnan ko siya na nakataas ang noo at salubong ang kilay. Nakakainis talaga! Gusto ko na sanang sagutin ang lalaking ito kung wala lang sana kami sa simbahan baka kanina ko pang nasigawan ang mayabang na Zandy na ito.
Mayamaya pa'y nagsimula nang magsalita ang pari. May mga binasa siya sa bibliya para sa kasal at ang ilan pang mga salita niya na ang karamihan doon ay hindi ko naintindihan dahil sa inis ko kay Zandy. Gusto ko na ngang kunin ang kamay ko pero mas hinigpitan pa niya ang pagkakahawak doon na parang ayaw nang bitawan. Inaasar lang naman niya ako.
"Love is patient, love is kind. It does not envy, it does not boast, it is not proud. It is not rude, it is not self-seeking, it is not easily angered, it keeps no record of wrongs. Love does not delight in evil but rejoices with the truth. It always protects, always trusts, always hopes, always perseveres."
Natigilan ako ng marinig ko ang passage na iyon sa bibliya. Iyon ang pag-ibig na dapat mayroon ang dalawang taong nagmamahalan pero malinaw na wala kami noon. Ang kasal na ito ay dahil lamang sa gusto ng mga magulang namin at walang pagmamahal. Marami pang sinabi ang pari na hindi ko na naintindihan pa.
"Sandy Saaverda, do you take Miles Virgilio to be your wife? Promise to be faithful to her in good times and in bad, in sickness and in health, to love her and to honor her?" tanong ng pari kay Zandy.
Hindi ko mawari ang sarili ko pero bakit kinakabahan ako sa magiging sagot niya na dapat wala naman akong pakialam doon.
"I do!" prenteng sagot niya, kasunod ang palakpakan ng mga naroon.
Napalunok ako ng laway nang bumaling sa akin ang pari at tinanong ako ng pareho tanong. Para akong napipi at hindi ko alam ang sasabihin ko.
"Miles Virgilio, do you take Zandy Saavedra to be your husband? Promise to be faithful to her in good times and in bad, in sickness and in health, to love her and to honor her?"
Seryosong tiningnan ko lang ang pari. Walang sapat na salitang lumalabas sa bibig ko dahil hindi ko alam kung ano ang dapat kong sabihin. Alam kong hindi naman totoo ang lahat ng iyon kahit mag-I do ako.
"Uulitin ko, Miss Miles—"
"I-I do, father. I do!" putol ko sa sasabihin nito. Nagpalakpakan naman ang lahat ng naroon. Alam kong si mama at papa ang pinakamasaya ngayong araw.
"Zandy Saavedra, do you take Miles Virgilio for your lawful wife, to have and to hold from this day, for better or for worse, for richer or for poorer, in sickness and in health, until death do you part?" muling tanong ng pari kay Zandy.
Naramdaman ko ang marahan niyang pagpisil sa mga palad ko bago siya nagsalita. "I do, father," seryosong sagot niya at binalingan pa ako na animo'y totoo ang binitawan ng mga labi niya.
Napalunok tuloy ako ng laway at mas kinabahan. Bahagya akong yumuko nang dumako sa akin ang ang pari at tinanong ako ng parehong tanong. Halos wala na naman akong maisagot dahi ang bigat ng tanong na iyon na hindi ko alam kung magagawa namin para sumagot akong 'I do'.
"Uulitin—"
"I-I do, Father," sambit ko habang nakayuko lang. Nagpalakpakan ang marami roon habang rinig ko ang boses ni Andrea.
Mayamaya pa'y dumako naman ang seremonya sa palitan ng singsing na dala nang dalawang cute na ring bearer na pinsan ko ang isa at ang isa'y pamangkin ni Zandy sa pinsan niya.
"This ring symbolises hope, commitment and eternal love for each other. Ang singsing din na ito ang isang palatandaan na nakatali na kayo sa isa't isa," ani ng pari.
Humarap sa akin si Zandy at hinawakan ang balikat ko para iharap ako sa kaniya. Dahan-dahan niyang kinuha ang singsing na. nakapatong sa basket na may disenyo at inalis iyon sa box niyon. Marahan niyang dinampot ang kamay ko na bahagyang nanginginig at marahang isinuot ang singsing sa daliri ko. Nagpalakpakan ang lahat habang grabi ang kabog ng puso ko.
Ako naman ang kumuha ng singsing sa basket. Muntik ko pang mabitawan iyon dahil sa panginginig ng mga kamay ko. Tiningnan ko muna si Zandy at saktong nakatingin siya sa akin kaya nagtama ang mga mata namin. Agad akong umiwas at bumaling sa baba. Nakalahad na ang daliri niya kaya dahan-dahan kong isinuot ang singsing sa daliri niya.
Nang mag-angat ako ng tingin, para akong nahilo at sumakit ang ulo ko. Napapikit pa ako ng bahagya at napangiwi dahil doon.
Narinig ko ang palakpakan ng marami roon na tuwang-tuwa sa nasasaksihang kasalan na sa paningin nila'y totoo ngunit hindi nila alam na walang pagmamahal ang involved sa kasalang ito.
Muli kaming humarap sa pari. Nararamdaman ko pa rin ang bahagyang hilo pero tiniis ko na lang dahil malapit na rin naman matapos ang kasal. Hawak pa rin ni Zandy ang kamay ko habang nanginginig iyon.
"And now that you have committed yourselves to one another, I now pronounce you as husband and wife. You may now kiss the bride," anunsiyo ng pari.
Lahat ay nag-aabang sa susunod na mangyayari, maging ako. Tama ba na halikan ako ng baklang ito? Para akong naestatwa at ayaw gumalaw ng katawan ko para humarap kay Zandy. Hindi ko yata kayang halikan ang baklang si Zandy na umagaw sa boyfriend ko. Makakaya ko ba 'yon?
Mayamaya pa'y naramdaman ko ang palad ni Zandy na humawak sa balikat ko at marahan akong hinarap sa kaniya. Napalunok ako at nakaramdam ng hilo nang makita ko ang malapit niyang mukha sa akin na halos isang inch na lang ang pagitan niyon.
Ngumisi si Zandy. "You'll like it for sure," mayabang na sabi niya.
Mayamaya pa'y nagulat na lang ako ng halikan ako ni Zandy sa mga labi ko. Naramdaman ko ulit ang pagkahilo at ang bahagyang sakit ng ulo ko. Nawalan ng lakas ang katawan ko at lumaylay ang mga braso ko. Hanggang sa mas nahilo pa ako, kasunod niyon ang pagdilim ng paligid ko at ang pagbagsak ko sa bisig ni Zandy.
DAHAN-DAHAN kong iminulat ang mga mata ko at agad na tumambad sa akin ang maliwanag na silid na kinaroroonan ko. Bahagya pa akong napangiwi nang maramdaman ang bahagyang kirot ng ulo ko. Napagtanto kong nasa sariling silid ako. Inalala ko pa ang huling nangyari pero agad kong nasapo ang aking uko dahil sa pagkirot niyon."Don't move, just be still."Napalingon ako sa pinanggalingan ng boses na iyon at nakita ko si Zandy na nakaupo sa upuang malapit sa kama kung saan ako nakahiga habang hawak na niya ang cellphone at abala sa pagtitig doon."B-bakit ka nandito?" nagtataka kong tanong."Don't you remember? I'm already your husband," seryoso sabi ni Zandy. Ibinaba niya ang cellphone na hawak at nag-angat sa akin ng tingin, wala emosyon ang mukha. "Asawa mo na ako, Miles simula kanina nang ikasal tayo kaya huwag ka ng magtaka kung bakit ako nandito," dagdag pa niya.Laglag ang pangan
MATAPOS ang kasal na iyon o tama ko sigurong sabihing kasal-kasalan, nagbago na ang lahat. Ang tahimik kong mundo, nagulo. Hindi ko alam pero pakiramdam ko ang bigat ng bawat galaw ng katawan ko. Pakiramdam ko nawawalan ako ng gana sa lahat ng bagay dahil sa frustration ko sa nangyayari at sa hindi mawala sa isip ko ang pwedeng mangyari sa amin ni Zandy. Iniisip ko pa lang na magsasama kami sa iisang bubong, nababaliw na ako.Nagkaroon lang ng konting salo-salo ang ilan sa mga bisita nila Mama at ng pamilya Saavedra na hindi ko nadaluhan dahil nga nawalan ako ng malay dahil sa pagod at puyat na pinagpasalamat ko na rin dahil hindi ko na kailangang humarap sa mga tao at magpanggap.Napabuntong-hininga ako matapos kong magbihis. Natapos na ang leave ko at simula na muli ng trabaho pero sa totoo lang wala akong ganang magtrabaho. Gusto ko sana munang magliwaliw at kahit pa paano mapanatag ang utak ko at mawala ang lahat lahat ng nasa isip ko na
"NAKAKAINIS talaga! Bakla!" mahina kong sabi na bakas ang inis doon habang mabilis akong naglalakad papasok sa hallway patungo sa opisina ng department na kinabibilangan ko. Patingin-tingin pa ako sa wristwatch ko dahil ilang minuto na lang at male-late na ako. Kung hindi talaga dahil sa baklang Zandy na iyon, kanina pa akong nasa opisina at hindi ko kailangang magmadali para habulin ang oras.Huminto ako sa tapat ng glass door ng opisina. Huminga muna ako ng malalim, saka inayos ang sarili ko. Hinawakan ko ang hawakan niyo at madiing tinulak papasok hanggang magbukas iyon. Naramdaman ko agad ang malamig na hanging kumawala mula sa aircon ng silid. Ipinasok ko ang sarili ko sa pinto."Congrats!"Napapitlag ako sa gulat ng bigla na lang naghiyawan ang mga tao sa silid, kasabay ang mahinang pagsabog ng hawak ni Chad, ang isa sa mga katrabaho ko. May pa-confetti pa silang nalalaman at pa-banner na may nakalagay na 'Best Wis
HINDI PA rin maalis sa isip ko ang planong sinabi ni Andrea sa akin para kay Zandy. Nakukuha ko ang ibig niyang sabihin pero hindi ko alam kung sinong lalaki ang ipakikilala ko kay Zandy. Kagabi pa lang, iniisip ko na kung sino ang pwedeng ipakilala ko rito. Wala naman akong kilalang pwedeng pumatol sa lalaki."Hindi mo ba natanong si Zandy kung ano'ng nangyari sa kanila ni Roven?" kapagkuwa'y tanong ni Andrea sa akin habang kumakain kami sa labas ng opisina. Katatapos lang ng article na ginagawa ko at oras na rin ng lunch.Pasalamat naman ako dahil paggising ko sa umaga, wala roon si Zandy para kulitin at asarin ako. Mag-asawa nga kami pero dahil sa set up namin, nararamdaman kong single pa rin ako at mas gusto ko iyong ganito.Kumunot ang noo ko at seryosong nag-angat ng tingin kay Andrea. Bakit nga ba hindi ko natanong si Zandy tungkol sa kanila ni Roven? Napaisip din ako. "Hindi," diretso kong sabi. "Hindi ko rin gus
KINAUMAGAHAN, mas maaga akong nagising sa usual na gising ko sa hindi ko malamang dahilan. Baka marahil dahil sa gusto na ng katawan kong bumangon para mas maagang makapag-prepare sa pagpasok sa trabaho.Humarap ako sa salamin. Napasimangot ako nang makita ko ang hitsura ko roon. Gulo-gulo ang buhok ko na parang sinabunutan. Kinuha ko ang suklay sa tapat ng salamin at sinimulang suklayin ang gulo-gulo kong buhok. Napapangiwi pa ako dahil sa bahagyang sakit niyon sa anit dahil sa nahihila ko iyon.Matapos kong mag-ayos ng sarili ko, lumabas na ako ng silid na naka-pajama pa habang nakapusod ang buhok ko sa mismong tuktok ng ulo ko. Nang makalabas ako, ganoon na lang ang gulat ko nang nadatnan ko si Zandy na nandoon habang kausap si Mama at Papa."Ano'ng ginagawa mo rito ng ganito kaaga?" seryosong tanong ko na pinipilit iyong maging malamig."Maupo ka muna rito, 'nak," alok naman sa akin ni Papa.
"SERIOUSLY, Miles magsasama na kayo sa iisang bahay ni Zandy na iniregalo ng pamilya niya?" gulat na tanong ni Miles sa akin nang sabihin ko sa kaniya ang sinabi ni papa sa amin bago ako pumasok ng trabaho.Kasalukuyan kaming palabas ng gusali para kumain ng lunch sa labas na naging routine na namin para kahit pa paano makalabas kami sa loob ng silid na iyon na puro trabaho ang nakikita namin.Malungkot at frustrated akong tumango sa kaniya. "I don't know what to do, Andrea ayaw kong makasama ang Zandy na iyon sa iisang bubong. Hindi rin naman kami magkakasundo. I'm ok with this set up, 'yong kasal lang kami sa papel at patuloy na mabubuhay sa sari-sarili naming buhay. Hindi ba't gusto lang naman nilang mawala daw 'yong sumpa sa akin kaya pinilit nila ako magpakasal?" katuwiran ko.Napangiti si Andrea. "May magagawa ka pa ba, Miles? Unang-una, pumayag ka sa kasal na gusto nila at ibig sabihin niyon, pumapayag ka sa gusto
"SEE? Pareho lang tayong naiipit sa sitwasyon so don't act like you're the only victim, Miles. Hindi ko rin gusto ang kasal na ito pero dahil ito ang mas mabuting choice, ito ang pinili ko," paliwanag niya. Napakunot ang noo ko dahil sa sinabi ni Zandy. Ano'ng ibig niyang sabihin na ang pagpapakasal sa akin ang mabuting choice? Umiling ako. "No, Zandy my choice ka pero hindi ko maintindihan kung bakit hindi ka tumangging pakasalan ako," giit ko. Saglit na napapikit si Zandy. "I don't want to argue with you this time," aniya. Naramdaman kong lumiko ang sasakyan pakanan. Pasimpleng umirap ako dahil sa inis kay Zandy. Hindi ko maintindihan ang baklang ito kung bakit hindi ko maunawaan ang takbo ng isip niya. Hindi ko makuha ang punto niya sa mga sinasabi dahil ang alam ko may choice siya na hindi ako pakasalan noon pa man. Humalukipkip ako at hindi na lang umimik dahil nagmumukha lang akong bungangera sa harap niya.
"HOY! Ok ka lang? Kanina ka pang tulala riyan? Simula nang bumalik ka galing sa kung saang lugar kasama ang Zandy na iyon, para kang na-engkanto. Ano bang nangyari?" Napakurap ako at dahan-dahang humarap kay Andrea. Kanina pa akong hindi umiimik dahil hindi maalis sa isip ko ang ginawa ni Zandy sa akin sa bahay na iyon kung saan daw kami titira. Hindi ko maintindihan ang sarili ko pero kinabahan ako at nanghina ang tuhod ko nang naramdaman kong malapit na ang mukha niya sa akin. Akala ko nga'y mahihimatay uli ako at sana nga nangyari na lang iyon. flashback... "Huwag mo akong hahamunin, Miles dahil kaya kong gawin ang inaakala mong hindi ko kaya." Hindi ko mabakasan ng pagbibiro sa boses niya. "I can kiss you if I wanted too, Miles. Hindi ako ang inaakala mo. Hindi mo pa ako kilala." Napalunok ako nang makita nang malapitan ang makinis na mukha ni Zandy. Hindi ako makagalaw at wala rin akong