Nang mawala na sa paningin ni Clara si Pael ay binalingan nito si Lourdes."Lourdes, kung hindi man ito ang oras para sa pagkakaayos nating dalawa. Siguro ay napapanahon na para malaman ni Ramon-""Hindi Clara, maayos na ang buhay naming mag-ina. Isa pa hindi si Ramon ang ama ng aking anak kundi si Augusto." mabilis na sansala ni Lourdes, nakabakas sa tinig nito ang nakatagong galit at poot. Tumayo ang babae mula sa pagkakaupo at inimis ang tasa't platito sa lamesita para dalhin sa kusina."Karapatan ni Rafael na malaman ang katotohanan Des." bunsod ni Clara na sumunod sa dating kaibigan."Katotohanan?" linga rito ni Lourdes habang salubong ang mga kilay. "Paano mo nasasabi ang isang bagay na iyong pinabulaanan noon Clara?" dugtong nito na medyo umalsa ang boses. Lumatay naman ang pait at pagsigid ng konsensya kay Clara. Kaya't Inalis rito ni Lourdes ang tingin. Dahil sa totoo lang ay nagsisimulang sumulak ang galit sa parte niya. Sinikap niyang pakalmahin ang sarili at magpakahinaho
Tahimik na nakatanaw si Ramon sa binatang sa tantiya niya ay nasa pagitan ng labing walo at dalawampu't taong gulang. Naggagapas ng palay ang lalaki sa hindi kalakihan nitong sakahan na hula niya ay nasa tatlong ektarya. Kanina pa niya pinagmamasdan sa mga kilos nito ang ipinakilalang nobyo ng anak. Masasabi niyang maalam ito pagdating sa pagtatanim at pagsasaka. Mabilis rin itong kumilos at alam ang bawat hakbang na ginagawa. Ni hindi nito alintana ang mataas na sikat ng araw. Pansin niya ang kasipagan nitong taglay. Hindi niya maunawaan ang sarili kung bakit bigla na lamang ay nagka-interes sya sa lalaki. May parte ng isip niya ang nagtutulak sa kanya na alamin ang pagkatao nito. Mula noong araw na makaharap niya si Rafael ay hindi na sya natahimik. Naroon ang masidhing kagustuhan na makilala niya ito nang lubusan. Inalam niya kay Mang Kanor ang pagkakakilanlan ng mga magulang ng binata. Na ayon sa kanyang drayber ay malayo nitong pinsan. Ang ama ng lalaki ay taal na taga Maynila a
"Clark...!." masayang salubong ni Senyora Clara sa binata. Tinanggal nito sa pagkakasuot ang guwantes sa mga kamay.Kakababa lang rin ni Clark mula sa pick-up nito. Nagkataon namang nasa hardin pa ang senyora at abala sa mga orkidyas nito. Kaya't agad nitong napansin ang pagdating ng binata.“Magandang araw po tita Clara." nakangiting bati ni Clark sabay beso sa babae. May dala itong fruit basket. Sari-saring prutas ang laman katulad ng saging, hinog na papaya, mangga, dalandan, mansanas at iba pa."Naku at nag-abala ka pa. Presensya mo ay sapat na pagka't natutuwa akong makita ka iho. Mabuti at napadalaw ka. Kumusta ang iyong mama't papa? Hindi na kami nakakadalaw ng Villa dahil abala rin kami ni Ramon." “Maayos naman po sila. Ang mama lately ay nawiwili po sa kanyang mga halamang gumamela. Ang papa naman ay abala rin sa iba pa niyang mga negosyo " magiliw na tugon ni Clark. "Kayo po kumusta?" baliktanong ng binata. “Mabuti naman iho. Pumasok tayo sa loob. Tamang-tama gumawa ako ng
Kung isa man iyong pagpaparinig ay minabuti ni Rada na huwag na lamang pansinin ang sinabi ng ama. Sanay na sya sa mga ganoong patutsada ni Ramon. Ang inang si Clara ay tahimik lamang sa patuloy nitong pagkain. Subalit halata sa mukha ng senyora na hindi nito naibigan ang sinabi ng asawa. Subalit ay nanatili itong nagsawalang kibo.Saglit na katahimikan ang namutawi sa hapag kainan. At hindi nakatiis ang binatang panauhin kaya't binasag nito ang kawalang-imik ng lahat.“Ah Tito Ramon, ang totoo ho niyan kaya ako naparito ay nais ko sanang ipagpaalam si Rada sainyo kung inyong mamarapatin." Clark paused a bit and cleared his throat. “May lakad ho kami ni Kate bukas patungong San Sebastian," he added. Ang tinutukoy na lugar ng binata ay ang sumunod na bayan ng San Isidro. Kalahating oras ang byahe mula sa mismong bayan nila.“Naimbitahan ho ako ng isang kaibigan sa kaarawan ng kanyang lola. Maari raw akong magsama ng kaibigan kaya't naisipan ko hong yakagin sana si Rada."sambit pa ni C
“The nerve!” puno ng iritasyon na wika ni Rada sa sarili. Labis ang pagngi-ngitngit niya ng araw na iyon. Araw ng biyernes at nasa panghuling asignatura na sila. Kanina pa siya naiinip sa tagal na itinatakbo ng klase. Hindi na rin niya mabilang kung ilang beses siyang napasulyap sa malaking orasan na nakasabit sa dingding. Parang kay bagal ng ikot niyon sa pakiwari niya, animo nananadya para mas lalo siyang maasar. Haisst! Isinandal niya ang likod sa backrest ng metal na upuan bago inilibot ang tingin sa kabuuan ng silid. Kanina pa niya napapansin ang panaka-nakang sulyap ng mga kaklase, kahit na nasa likurang bahagi na siya nakaupo. Talaga namang to the effort pa sa paglingon ang mga classmates niya. Nakapagkit sa mga mukha ang samut-saring reaksyon. Mayroong gulilat, namangha, nalungkot at naawa. Meron namang mga nakangisi at tila sinasabing buti nga sayo kasi pabibo ka. Ang iba naman ay pangitang pinipigilan lang matawa sa sitwasyon katulad nila Cathy at Bing na naturingan pa m
Who is he? Muling pinasadahan nang tingin ni Rada ang lalaki. Siya lang naman ang piping saksi saiyong kahangalan. Pangungunsensya ng isipan niya. Napangiwi ang dalaga. Bigla ay nahiya sa kanyang naging asal. Maaari ngang mag-isip ang lalaki ng hindi kaaya-aya sapagkat nasaksihan nito ang kanyang ginawang kalokohan. Labag sa regulasyon ng akademya ang kanyang ginawa. Mabigat na parusa ang kakaharapin niya pag nagkataon. Paano na lamang kung magsumbong ito sa pamunuan? Anong mukha ang ihaharap niya sa mga magulang ni Clark kapag umabot sa kaalaman ng mga ito ang pinaggagagawa niyang kalokohan ngayong hapon? Siguradong ipapatawag ang kanyang mga magulang at malamang ay magpuputok ang butse ng ama. Pag nagkataon ay grounded na naman siya at hindi siyempre nito palalabasin ng mansion sa loob ng ilang linggo, depende sa kanyang parusa.Kalma Rada, hindi ka pa naman sigurado kung nakamasid nga ito kanina. Hindi nga ba at nasa likod ito ng halamanan? Tama, paano nga kung wala naman itong
Napangiti si Rada. Baka nagkaroon na naman ng aberya. Hindi pa siguro nakakabalik sa inuupahan nitong bahay ang kanilang maestra. Malamang ay umuwi ito sa home town nito kung saan ay tatlong bayan pa ang layo mula sa San Isidro. Dalawang oras din ang kinakain nila sa klase ni Miss Tionco at kung susumahin niya ang binabyahe ng propesora na isang oras mula sa tinitirhan nito ay imposibleng umabot pa ito sa unang klase. Kaya't may isa't kalahati pang natitira sa kanila, tamang magpalamig sa school canteen. Hinablot ni Rada ang bag at niyaya ang dalawa na lumabas ng kuwarto. "Imposible nang umabot si Ms.Tionco sa klase, palamig tayo sa canteen." aniya. Nagbunyi ang dalawa. Kita sa mga mata ang tuwa. Kapag kasi si Rada ang mag-aya, siguradong libre ang kanilang meryenda. Hindi lang iyon wala itong reklamo sa halaga. Habang patungo sa school canteen ay wala pa ring tigil ang dalawang kaibigan sa pambubuska. Hindi maawat ang dalawa sa panunukso Andoon iyong manghaharang pa ng mga kap
Sa pagtama ng kanilang mga tingin ay tila nanlambot si Rada. Pakiramdam niya anumang sandali ay mabubuway siya. Bakit ba ganoon na lamang ang epekto ng presensiya ni Rafael sa kanya? Pinabibilis nito ang tibok ng kanyang puso. Tila ito alon sa dagat na basta na lamang rumaragasa pahampas na ikabubuway niya. Naramdaman niya ang paghigpit ng kamay ng binata sa maliit niyang palad. "Ayos ka lang ba Miss Buenavista? Para kang bubuway saiyong pagkakatayo." pansin ni Mrs. Esperanza. Nagplaster sa mukha ng propesora ang pagkabahala. May sumilip na gahiblang emosyon kay, Rafael. Maagap siya nitong nahawakan sa may baywang. Napalunok siya nang kung ilang beses. Tila nawalan ng saysay ang suot na unipormeng pangtaas. Ramdam niya ang init ng palad ni Rafael nang lumapat iyon sa kanyang balat. Ang init na dulot niyon ay mistulang nagpayanig at nagbigay ligalig sa mga pandama niya. Naguguluhan siyang unuwain ang pabago-bagong emosyon at sikolohikal na kamalayan. "A..ayos lang po ako." sag