64"Yaya Mommy!"Ngumiti ako at sinalubong ng yakap si Tina. Ilang araw ang ang nagdaan matapos nang pinakamasayang gabi na naganap sa buhay ko. Ilang araw na rin na ganiyan ang tawag sa akin nina Tina at Tj.Yaya Mommy... ang sarap sa pakiramdam na matawag nang ganiyan. Ako ang nakaisip na itawag nila ako sa gano'ng pangalan. Ayoko naman kasing Mommy dahil parang inagawan ko na talaga ng pwesto ang totoong mommy nila. Noong una ay hindi pumayag si Tyson ngunit hindi kalaunan ay nasanay din. Gano'n din sila Tina kaya natatawag na nila akong ganiyan. "Madaya ka talaga, Tina!" sigaw ni Tj sa malayo.Nilingon siya ni Tina. "I'm tired na nga, kuya! Mamaya nalang ulit, okay?""Ayoko na." Tumakbo palapit sa amin si Tj. "Pagod na rin ako." Umupo siya sa may tabi ko."Uminom muna kayo." Kinuha ko ang pitsel at mga baso saka nagsalin ng tubig. "Oh, heto. Mga pawis na kayo, oh."Pinunasan ko ang pawis ni Tina at sumunod naman ang kay Tj.Narito kami ngayon sa may malawak na espasyo. Nagplano k
65"Magkita na tayo, Jossa :)"Dumaloy ang kaba ko nang sabihin iyon sa akin ni Mel. Ayan kasi ang nilalaman ng text na mula sa mama niP Tyson. Pinabasa pa sa akin ni Mel na lalong nagpakaba sa akin. Isang linggo ang nagdaan nang sabihin ni Tyson ang tungkol diyan na balak nga raw akong kausapin ng mama niya. Hindi ko naman alam na ngayong araw na agad iyon. Hindi ako handa. Kinakabhan ako lalo ngayon na wala si Tyson dahil sa business meeting sa batangas. Kahapon pa siya ng umaga umalis. Bukas pa ang uwi niya kaya hinabilin niya ako sa mga tao rito sa may bahay. "Ano ang i-re-reply ko? Pupunta ka ba o hindi?" Natauhan ako nang nagsalita si Mel. Hindi ko alam... Pupunta ba ako o hindi?"Huy! Ano na? Tutuloy ka ba o hindi?"Mabilis akong tumango. "O-Oo.""Oh? Bakit parang ewan ka riyan? Natatakot ka kay Ma'am 'no?" Asar niya. "Sus! Mabait naman iyon si ma'am! Huwag kang mag-alala."Hindi naman ako nakasagot. Hindi ko pa naman siya gano'n kakilala kaya hindi ko alam ang dapat maramda
66'Leave alone my son or say bye to your brother.'Hindi mawala sa isip ko ang mga katagang huling sinabi ng mama ni Tyson bago niya ako iniwan mag-isa sa restaurant na iyon. Ni hindi ako makatulog sa isang araw na lumipas dahil nangangamba ako sa kapakanan ni Anton at nina Tiya Joan. Hindi ko pa man gano'n kakilala si Ma'am Ana ngunit alam kong kaya niyang gawin kung ano man ang sinabi niya. Alam kong kaya niya 'yon. May kapangyarihan siya para gawin 'yon. "Darling, you okay?"Napatingin ako sa gawing pinto nitong kwarto ni Tyson. Kanina pa ako nakaupo sa may kama habang hinihintay siya. Lumabas siya saglit dahil may tumawag sa kaniya.Dahan-dahan siyang lumapit sa gawi ko. Sumampa siya sa may higaan at gumapang palapit sa akin. Agad niya akong niyakap at marahan na pinaglaruan ang mga kamay ko."Do you have problem?" tanong niya. "I noticed you these past few days. You look bothered like there's something going on on your mind. Wanna tell me?"Hindi ako sumagot.Gumalaw siya at di
67“HAPPY BIRTHDAY, TINA!”Masayang binati ng mga taong kasama namin sa resort si Tina. Ikapitong kaarawan kasi nito. Dito ginanap sa resort kung saan may iba rin kaming kasama dahil public place pala ito. Nagkamali kasi ng sinendan si Manang kaya kahit na public place ito ay itinuloy pa rin namin ang okasiyon para kay Tina.“Blow the candle, baby.” Sabi ng katabi kong si Tyson.Nasa unahan kasi kami at nasa harap namin ang tatlong layer na cake na may design na mga Barbie. Katabi ko si Tyson habang karga niya si Tina at nasa gilid nila si Tj.Agad na hinipan ni Tina ang cake na muling nagpaingay sa mga tao na narito. Mahigpit naman na yumakap si Tina kay Tyson at hinalikan ito sa pisnge. Napangiti ako habang pinapanood sila.Nagtungo kami sa may lamesa namin at doon nagkwentuhan at nagsimulang kumain. Mabuti nalang talaga at medyo marami-rami rin ang handa ni Tina. May iba kasing bata na narito kaya binigyan nila ng pagkain. Ang iba naman ay tumanggi dahil mayroon din daw silang mga
68MAMA:HAve you come home already?MAMA:Tinatanong kita, babae!15 missed calls. Kakaupo ko palang sa sofa sa loob ng mansion nang ito ang bumungad sa akin. Tanghali na kami nakauwi dahil tangahli na nagising sila Tina. Napagod kasi sa kakalaro at pagbababad kahapon sa tubig kaya mga pagod. dumiretso na nga sila sa mga kwarto nila dahil inaantok pa sila pareho ni Tj. Sila Tyson at Joshua naman ay nilabas ang mga gamit namin. Tumulong din si Mel sa kanila. Huminga ako nang malalim habang binabasa ang mga message ni Ma'am Ana. Hindi lang isa, hindi lang dalawa kundi sampu. At lahat iyon ay iisa lang ang nilalaman. Puro 'nakauwi na ba kayo?' lang. Hindi ko alam kung bakit hindi niya pa alam kung nakauwi na ba kami o hindi. Hndi ba siya nagtanong kay Tyson o kay Cecille dahil alam kong malapit naman sila sa isa't isa. Marahan akong nagtipa ng mensahe para sa kaniya. Sa totoo lang takot pa rin akong makaharap siya. Pagtapos nang mangyari no'ng nakaraan, hindi ko alam kung kakayanin k
69MAMA:12 midnights, go outside. Someone will wait for you there and pick you up. If you want to see your brother alive then follow me. You probably don’t know what I can do, Jossa :)Buong gabi ako hindi mapakali. Buong gabi ako hindi makapag-isip ng maayos at tama. Hindi rin ako makausap ng maayos dahil tango at iling lang ang sagot ko. Magulo ang isip ko. Walang ibang nasa isip kundi ang kalagayan ni Anton. Paano siya napunta roon? Paano siya nakuha ni Ma’am Ana? Anong nangyari? Bakit gano’n ang hitsura niya sa litrato? Anong ginawa nila sa kapatid ko?Bakit ito ginagawa ni Ma’am Ana?“Sigurado kang ayaw mo talagang kumain? Kahit kaunti lang?” tanong ni Mel.Umiling ako.Kanina niya pa ako kinukulit at tinatanong na kung gusto ko nang kumain ngunit tanging iling lang ang sagot ko. Paano ako makakakain sa gano’ng sitwasiyon ng kapaitd ko? Wala akong gana.Nandito pa rin kaming dalawa sa may sala. Naiwan kaming dalawa dahil nagsipuntahan na ang iba sa kani-kanilang kwarto. Si Tyson
70TYSON’S POINT OF VIEW:I opened my eyes when I don’t feel anything beside me. I saw nothing but an empty space. Where is Jossa? I roamed my eyes around the room and sat down but I saw nothing. I didn’t see nor hear her. Where did she go? Lumabas? Bumaba? Tumayo ako at nagsuot ng tee shirt bago lumabas ng kwarto. I walked towards the stairs and went down while still looking for her. Wala man lang good morning kiss?“Good morning, daddy!” Tina was the one who noticed my presence first. Actually she’s alone lying on the mat while doing something. Hindi niya kasama si Jossa?“Good morning, baby.” I came near her and kissed her forehead. “Where’s Tj?”“Sumama po siya kay Kuya Josh, e. I don’t know where are they po.” Sagot niya. “Anyway, daddy, where is Yaya Mommy po? Tulog pa po?”My forehead creased. “Why?”“Eh?” she looked surprised. “I want to ask for hep to this po kasi, daddy.” She pointed out the paper on the table. “Is she still asleep po? What time po kaya siya gigising?”I c
71Seven years later..."Jossa, sabay ka na sa amin kumain!"Nagpunas ako ng kamay at agad na nilakad ang kaunting distansya kung nasaan sila Klay at Tisoy, mga kakilala ko rito sa trabaho ko.Pitong taon na ang lumipas.Pitong taon na simula noong nangyaring iyon. Ni kailan ma'y hindi ko nakalimutan. Kahit kailan ay hindi nawala o nawaglit sa aking isipan ang mga pangyayaring iyon. Mga pangyayaring alam kong kahit balikan ko pa ay wala ng pag-asa na mabuo muli.Masakit, oo.Ngunit kahit na gano'n ay tanggap ko na. Tinanggap ko na bago pa man ako magdesisyon. Katulad nga ng sabi ko noon, para rin iyon sa aming lahat— para sa ikatatahimik naming lahat.Sa lumipas na pitong taon, umasa ako na hahanapin kami ni Tyson. Umaasa ako na babalik sila rito sa probinsiya at kukuhain ako— kami. Umasa ako na magsasama ulit kami. Umasa ako na hindi masisira ang anomang nabuo naming relasiyon.Ngunit nagkamali ako.Umasa lang ako.Ni anino niya ay hindi dumating— hindi nagpakita. Ang sakit kahit na