" Ako na ang magdadala niyan sa opisina niya. " Nakangiting inagaw ni Catriona mula sa isang kasambahay ang bandeha na may lamang baso at isang bote ng alak na gawa sa ubas. " Bumaba ka na. Pinatatawag ka ni Manang sa kusina. "Nag-aalangan man ay sumunod na lamang ito sa sinabi ni Catriona na agad sumilay ang matagumpay na ngiti sa labi nang mawala sa paningin niya ang kasambahay na dapat ay magdadala ng alak sa opisina ni Maximo. Nagpatuloy sa paglalakad si Catriona sa pasilyo. Nakapatay na ang malaking aranya (chandelier) at tanging maliliit na bumbilya na lamang ang mga nakabukas sa loob ng mansyon. Tahimik na ang paligid, mga yabag na lamang ng sapin sa paa ang tanging nadidinig ni Catriona hanggang sa siya'y tumigil sa harap ng silid at marahang kumatok rito bago buksan ang pinto. " Señor... " Mahinang tinawag ni Catriona ang ngalan ng lalaki. Madilim ang silid, liwanag mula sa labas ng nakabukas na bintana at sa isang nakasinding pantalya ang nagsisilbing ilaw sa loob ng opisi

Ibinaba ni Isabella ang nakatuping papel sa mesang nasa pagitan nila ni Maximo. Kasalukuyan silang nasa loob pa rin ng opisina, magkaharap at hindi pa nagtatama ang mga mata magmula nang humiwalay ng yakap sa isa't isa. " Galing ang sulat kay Tina, " ani Isabella habang nakatingin sa sulat na ipinatong niya sa ibabaw ng mesa. " Ibinigay niya kay Aling Rosal kaninang madaling araw bago siya umalis ng mansyon. " Salubong ang kilay ni Maximo nang kuhanin ang papel at agad na binasa ang nilalaman ng sulat. " Sinasabi niya rito na wala siyang kasalanan, pero sa ginawa niyang pag-alis nang hindi man lang nakikipag-usap nang maayos, ano sa tingin mo ang iisipin ko? " Mariing napalunok si Isabella. Hindi niya alam kung dapat ba niyang sagutin ang tanong ng asawa na batid niyang para kay Agustina. " N-Nauunawaan ko naman si Tina..." Mahina ngunit sapat na para lumipat ang tingin ni Maximo kay Isabella. "...at naniniwala rin ako sa kaniya. " Ibinaba ni Maximo ang hawak na sulat nang hi

" Naubos ang santan? " hindi makapaniwalang tanong ni Isabella sa balita ni Mang Nando. " Iyong pitong santan po na nasa labas, Nabili lahat? "" Ganoon na nga po, Madame." Nakangiting sagot ng matanda. " Itatanim daw nila ang mga 'yon sa harap ng kanilang bahay. Diyan lang daw po ang bahay nila sa kabilang kanto, halos kalilipat lang at kasalukuyan nilang pinagaganda 'yong bakanteng lote pa sa harap nila. "Hindi na maalis ang ngiti sa labi ni Isabella sa narinig. Bukod sa masaya siya dahil sila'y nakabenta, labis rin ang tuwa sa puso niya dahil sa pagpansin sa santan na tila pangkaraniwang bulaklak na lang sa ilan. Sa rami ng klaseng bulaklak na kanilang binibenta, rosas ang kadalasang mabili at santan naman ang hindi pansinin. " Madame, kumain na po kayo. Kami na muna po ang bahala rito, " saad ni Darla na napatakip nang bibig sa biglaang pagdighay niya. Bahagyang natawa si Isabella saka tumango at mabilis na tinapos ang ginagawang listahan ng ilang kasangkapan na kailangang bilhi

" Kuya? " Nagtatakang tanong ni Isabella nang marinig na may naghahanap sa kaniyang lalaking nagpakilala bilang kaniyang kuya. " Iyon po ang sinabi niya, Madame. Mataas po na lalaki, mestizo at medyo mahaba po ang buhok niya na hanggang batok..." sandaling tumigil sa paglalarawan si Marta, inalala kung sino ang kamukha ng lalaki pero hindi pa rin niya makuha. " Sige, lalabas na lang ako. " Tumayo si Isabella mula sa pagkakaupo at sabay silang lumabas ni Marta sa opisina. May ideya na si Isabella kung sino ang taong tinutukoy ni Marta at upang makasiguro ay kailangan itong makita ng mismong mga mata niya." Naroon po siya, Madame. Iyong nasa dulobg mesa. " Pagturo ni Marta sa lalaking mag-isang nakaupo sa dulo. Nananatiling kunot ang noo ni Isabella nang maglakad palapit sa lalaking nakatalikod mula sa kaniya at nang makita ang hitsura, agad siyang naalarma. " Kuya Matias? " Gulat at bahagyang pagkataranta ang naging reaksyon ni Isabella nang makumpirmang tama ang hinala niya. " N-N

" Gael, ikaw na ang bahala sa mga kapatid mo, ha? Huwag mo silang pababayaan at ilayo mo sila sa kapahamakan... " ang huling habilin ni Doña Muñoz bago ito bawian ng buhay sa labis na kabiguan at kalungkutan. Banig ang ginamit upang balutin ang wala ng buhay nitong katawan at inilibing sa ilalim ng puno katabi ng puntod ng mahal nitong asawa.Ang dating masaya at marangyang pamilya ay sa isang lumang bahay na lamang nakatira. Nawala sa kanila ang lahat matapos ng nangyaring sunog na nagpatupok sa kanilang mga ari-arian. Napalitan silang ibenta sa maliit na halaga ang malaking lupain upang may pagkunan na panggastos sa araw-araw nilang buhay na hindi rin nagtagal ay naubos na. " Kuya, ang taas ng lagnat ni Farah. Dalhin na po natin siya sa malapit na ospital. " Mangiyak-ngiyak na saad ng trese anyos na si Franco, karga ang bunsong kapatid na babaeng inaapoy ng lagnat. Malakas man ang buhos ng ulan, walang pagdadalawang isip nilang isinugod sa ospital ang bunsong si Farah na namumutla