"Sigurado ka ba'ng kaya mong magmaneho ngayong gabi? Kung bukas ka na lang kaya nang maaga umuwi?"Ang nag-aalalang mukha ni Manang Dory ang pumigil sa akin palabas ng mansyon.Linggo ngayon at tuwing weekend ay sa Hacienda Miraflor na ako natutulog. Natutuwa nga ang mga katiwala ng mansyon dahil mayroon na daw silang pagsisilbihan bukod sa pagpapanatili ng kalinisan sa buong kabahayan.Hindi na lingid sa kanilang kaalaman ang sinapit kong kabiguan kay Mateo. Kahit pa hindi ko ito pormal na naipakilala sa kanila ay malugod naman silang natuwa nang ibalita kong ikakasal na ako rito. Kaya ganoon na lang ang kanilang pag-aalala sa akin nang malaman na hindi na ito natuloy."Kaya ko po manang, hindi pa naman po ganoon kalakas ang ulan." Kung tutuusin ay maaari na akong dito magpalipas ng gabi kaya lang ay sarado pa din ang maikling daan mula rito hanggang sa bahay. Ayon sa balita ay mas lalo pa'ng lalakas ng ulan hanggang bukas ng umaga at kung h

Suot ang akong kulay maroon na pares ng pajama ay pinagmasdan ko ang sarili sa salamin. Magulo ang buhok, bakas ang kaunting itim sa ilalim ng mata at ang bahagyang pagbawas ng timbang. Ito ang aking nakikita.Sinubukan kong iangat ang magkabilang gilid ng aking labi upang makabuo ng isang ngiti ngunit hindi iyon umabot hanggang sa mata."Kumusta ka?" tanong ko sa aking sarili.Hindi pa ako okay. Ilang buwan na ba? Is it a year?Tama si Lesie I should start moving forward. "Good morning!" Nakangiti kong bati kay tatay at kahit labag sa aking loob ay isang matamis na ngiti ang ibinigay ko kay Vivian.Bakas sa mukha nila ang pagkagulat lalo na nang umupo ako upang sumabay sa kanila sa pagkain ng agahan."Manang isa pa'ng plato para sa anak ko," masayang utos ni tatay.Si Vivian naman ay tila manghang-mangha na pinagmamasdan ang ayos ko ngayon.Nakasuot ako ng puting white top na naka-tuck-in sa pulang fi

Ang walang tigil na pagtunog ng aking telepono ang umistorbo sa aking pagtulog. Alas-tres pa lamang ng umaga ngunit inuulan na ako ng tawag."Manang Dory?" Binalot ako ng kaba nang makita ang pangalan ni Manang Dory sa telepono kaya kaagad ko itong sinagot.Ang ingay sa kabilang linya ang bumungad sa akin."Manang?" ulit ko nang hindi siya magsalita."Sandra, nasusunog ang bodega!" humahangos nitong sabi.Mabilis akong nagbihis at bumaba. Hindi ko na ginising pa si Kuya Joel at pinaharurot ang kotse patungong hacienda.Halos magkasabay lamang kami na dumating ni Attorney Sheldon doon.Maitim na usok na ang naabutan namin dahil naapula na ang apoy. "Ano po'ng nangyari? May nasaktan po ba sainyo?" tanong ko kaagad kay Manang Dory."Wala hija. Ang bodega lang ang nasunog pero walang nasaktan." Nakahinga ako nang maluwag sa sinabi niya.Subalit kaagad din naman iyong naputol nang makita kong abo na lamang ang na

"Wala na po ba tayong mapapakinabangan pa sa mga 'yan?" Nanlulumo na ang pakiramdam ko habang tinititigan ang mga bulok nang bunga ng cacao.Nang isang araw pang sinusolusyonan ng mga magsasaka ang mga peste ngunit bawat araw na lumilipas ay tila dumarami ito. Ngayon nga ay nagsilagas na ang ilang bunga.Maaari na sana itong anihin sa susunod na araw ngunit hindi inaasahan ng mga magsasaka na mapapasok ng mga peste ang kalahati ng plantasyon."Wala na po. Inani na din po namin ang mga natitira pa'ng cacao upang kahit papaano'y mapakinabangan." Maging si Mang Carpio at ilang magsasaka ay bakas din ang lungkot sa mga mukha dahil sa sinapit ng farm.Ang mga naani pang mga cacao ay ipinadala pa din namin sa ilang supplier ngunit ipinabalik ito ng iba dahil sa hindi ito katulad ng mga dati pa naming inihahatid sa kanila."Kukuha raw sila ng supply ng cacao sa ibang plantasyon. Ang iba ay binigyan pa sila ng mas mababang halaga baka hindi maglaon ay iyon

"Ang kapal ng mukha ng ex mo!" bulyaw kaagad ni Lesie nang makapasok kami sa loob ng aking opisina.Sinabihan ko si Mateo na mamaya na lamang kami mag-uusap."Kung umakto siya parang hindi ka niya iniwanan noon nang walang pasabi. He didn't even apologize sa naudlot niyong kasal." Parang mas galit pa sa akin si Lesie sa tono ng pananalita niya. Pabaling-baling din ito nang lakad sa harapan ko."He said sorry." Naalala ko pa ang huling mensahe na ipinadala niya nang araw bago ang aming kasal.Tinaasan ako ng parehong kilay ni Lesie at umupo sa swivel chair na nasa aking harapan."Talaga?" Hindi ko pa iyon naikwento sa kan'ya."He texted me the day before our supposed wedding."Ibinaling ko ang mga mata sa mga papeles na nasa aking lamesa. Nagkunwari akong may binabasa doon upang makaiwas sa mga susunod pang tanong ni Lesie. Mausisa siya lalo na sa nararamdaman ko kaya sigurado akong hindi siya titigil sa pagtatanong.